Hoe maken we logistiek weer onweerstaanbaar voor jong talent?
Logistiek. Voor sommigen klinkt het als dozen schuiven, voor anderen als het hart van de samenleving. Eén ding is zeker: zonder slimme ketens staat alles stil. En toch… de instroom in logistieke hbo-opleidingen is in een paar jaar tijd met meer dan 50% gedaald.
Paniek? Nee. Maar het is wel een uitnodiging tot reflectie. Want als jonge mensen de sector niet meer weten te vinden, dan moeten we misschien beter ons verhaal vertellen. Of het vak opnieuw uitvinden. Of allebei.
De sector draait. Maar wie draait straks mee?
Volgens sommige analyses is er geen directe reden tot zorg. De arbeidsmarkt in logistiek en transport lijkt in balans. Maar dat beeld zegt niet alles. Want wie dieper kijkt, ziet wel degelijk signalen dat de instroom aan de onderkant piept en kraakt. En dat de uitstroom richting hbo óók stokt.
Waarom kiezen jongeren niet meer voor een logistieke opleiding? Zijn we niet meer aantrekkelijk? Of is er simpelweg te weinig zicht op wat de sector écht te bieden heeft?
Spoiler: het ligt waarschijnlijk niet aan de inhoud. Logistiek is actueler dan ooit.
Logistiek = Levensader
Of het nu gaat om je boodschappen, je medicijnen of je bouwmaterialen: alles wat jij nodig hebt, komt ergens vandaan. En dat “ergens” wordt via complexe ketens naar jou gebracht. Dat noemen we logistiek. En die ketens worden steeds slimmer, duurzamer en belangrijker.
Logistiek is geen grijze muis die ergens in een distributiecentrum verdwijnt. Het is een hightech, datagedreven, circulair spel op wereldschaal. Van AI-gestuurde planningen tot elektrische vrachtwagens, van robotisering tot duurzame stadslogistiek – de sector zit vol innovatie.
We dragen niet voor niets 14% bij aan het BNP.
De maatschappij verandert. En wij moeten mee
Toch merken we dat de maatschappij ons niet altijd begrijpt. Er is kritiek op ruimtegebruik, CO2-uitstoot en de impact van online bestellen. En die kritiek is niet altijd onterecht. Maar het helpt niet als we blijven wijzen of verdedigen. Het helpt wél als we het gesprek opzoeken over de logistiek die we wel willen.
Een logistiek die past in een duurzame, eerlijke en veerkrachtige samenleving. Waarin we bouwen aan betere ketens, eerlijke werkgelegenheid en slimme samenwerking.
Dat verhaal moeten we zelf vertellen. Niet vanuit verdediging, maar vanuit trots én lef.
Van keten naar kans: samenwerken aan de toekomst
Laten we eerlijk zijn: de klassieke logistieke modellen voldoen niet meer. De wereld verandert. En dat vraagt om nieuwe concepten. Over ketens, over ruimte, over mensen. Over hoe we omgaan met schaarste, en hoe we samenwerken over sectoren en grenzen heen.
De toekomst ligt niet in nóg meer dozen, maar in slimmere processen. Duurzamere netwerken. Mensgerichtere technologie. En ja, dat vraagt een andere blik. Op onderwijs, op samenwerking én op het soort mensen dat we opleiden.
Moet elke planner uit een logistieke opleiding komen?
Als we de hbo-instroom zien dalen, is dat dan echt een ramp? Of is het ook een kans om breder te kijken? Want laten we wel wezen: in de praktijk zie je steeds vaker dat planners, teamleiders en supply chain engineers instromen vanuit hele andere opleidingen. Technische bedrijfskunde, data science, ICT – allemaal disciplines die steeds dichter tegen logistiek aanschurken.
Misschien is het tijd om ons minder vast te klampen aan het label “logistieke opleiding” en meer te focussen op de skills die we zoeken: analytisch vermogen, leiderschap, procesdenken, en bovenal: de bereidheid om te blijven leren.
Leven lang leren = logische logistiek
De vraag is niet: hoe vullen we elk schoolbankje? De vraag is: hoe zorgen we dat mensen met de juiste mindset en vaardigheden de sector binnenkomen én blijven groeien? Want niemand blijft tegenwoordig nog zijn hele loopbaan in één functie of bij één bedrijf.
Wat we nodig hebben is een sectorbrede aanpak waarin ‘leven lang ontwikkelen’ de norm is. Waarbij mbo’ers, hbo’ers en zij-instromers gelijke kansen krijgen om door te groeien. En waarbij opleidingen flexibel inspelen op wat de praktijk vraagt.
Het verhaal dat we wél willen vertellen
Logistiek is geen bijzaak. Het is een kernfunctie van onze samenleving. En we hebben de kans om dat verhaal zelf te (her)vertellen. Niet als defensie tegen kritiek, maar als uitnodiging om samen verder te bouwen.
Een verhaal waarin:
- We jongeren inspireren met échte voorbeelden van impactvolle logistiek;
- We samenwerken met onderwijs om opleidingen relevant én aantrekkelijk te maken;
- We werkgevers helpen om werkomgevingen te creëren waarin mensen willen blijven leren en groeien;
- We bruggen slaan tussen disciplines, sectoren en generaties.
Wat als deze daling géén probleem is, maar een signaal?
Misschien is het tijd om afscheid te nemen van het idee dat een daling in studentenaantallen gelijk staat aan een afbrokkelende sector. Misschien is het simpelweg een seintje dat de wereld verandert – en dat wij dat ook mogen.
Dat vraagt niet om crisisdenken. Dat vraagt om nieuwsgierigheid, samenwerking en visie.
Dus: wat is ons verhaal? En wie vertellen we het als eerste?